Kujtim Mateli: More Naim Shqipëria (II)

Kujtim Mateli: More Naim Shqipëria (II)

More Naim Shqipëria (II)

Thot' Herodoti,
Në Tomor Zoti
Shtëpi qëmoti
Kishte Dodonë

Naim Frashëri

Tek qytetërimi pellazgjik janë rrënjët e kulturës botërore

Nga Kujtim Mateli - Zemra Shqiptare

Naimi është krenar që besimi i parë, mbi lëmshin e dheut, ka qenë ai pellazgjik. Duke iu referuar Herodotit na thotë se Dodona ka qenë shtëpi e Zotit. Një popull që i ka dhënë botës modelin e besimit tek Zoti është një popull që e ka orientuar njerëzimin drejt dritës. Atje në Dodonë ishte një institucion që i shërbente Zotit. Aty buronte fryma hyjnore, rrezatimi i së cilës i kapërcente kufijtë ballkanik ku jetonin pellazgët. Të parët tanë ishin njerëz besimtarë. Është krenari për një komb që drita hyjnore mbi këtë lëmsh të dheut ka rënë së pari mbi tokën pellazgjike. Kjo do të thotë se të parët tanë e meritonin këtë me përkushtimin e tyre. Nën rrezatimin e saj formuan tiparet më të arrira. Krijuesi gjithmonë i ka kryer punët e veta në mënyrë perfekte. Dërgoi në tokë jo një njeri, për ta ndjekur si model. I dërgoi njerëzimit në shembëlltyrën e vet një popull të tërë. Dhe këta ishin pellazgët. Ky model mirësie, udhë nëpër të cilën do të kalonte njerëzimi, nuk u ndoq nga popujt e tjerë. Kështu që në kufi të pellazgëve u dyndën popuj,shpirti i të cilëve,kush më shumë e kush më pak, kishte rënë në kthetrat e ligësisë. U ndesh e mira me të keqen. Trojet e Pellazgjisë u tkurren, por drita e mirësisë që ata përhapën i zbuti këta popuj dhe i futi në rrugën e qytetërimit. Kjo është sakrifica më e madhe që ka bërë ndonjë popull.
Naimi e vendos Dodonën në Tomorr, aty ku Herodoti e kishte përshkruar atë. Tomorri ishte shtëpi e Zotit kushedi se sa mijëvjeçarë para tij. Pellazgët ishin popull i përkushtuar ndaj besimit. Zoti në përfytyrimin pellazgjik ishte afër nevojave njerëzore. Ai ishte afër tyre, sigurisht në pikën më dominuese të trojeve pellazge, atje në Tomor,atje ku maja e malit prek qiellin. Tomorri shihej dhe shihet me admirim. Ajo majë mali,të cilën të parët tanë e bënë seli për Zotin,duket sikur është krijuar enkas për një gjë të tillë. Ajo prek qiellin e kaltër dhe të ngjan sikur që nga aty kalojnë për në tokë rrezet e ngrohta të diellit që të buisë bari në pranverë, pylli dhe livadhi të mbushet me gjethe e lule, të lulëzojë jeta në tokë.
Është po kjo majë mali që, kur në verë bimët kanë nevojë për ujë, mbledh retë dhe i nis për atje, ku njerezit kanë bërë një lutje. I madhërishëm në çdo stinë të vitit. Dimri e mbulon me borën e bardhë për t`i bërë shpirtrat njerëzorë të pastër dhe kjo bardhësi vazhdon dhe gjatë stinës së pranverës,ndërsa vera e mbush me lule për të përtërirë jetën.
Njerëzit, në ato kohë të lashta, ndiqnin me sy majën e malit të shenjtë gjate gjithë ditës, ndërsa ata, që për kushte gjeografike nuk mundnin ta kishin këtë fat, i shkonin pranë të paktën një herë në vit. Por, gjatë gjithë vitit, pavarësisht se nuk e shihnin majën e malit të shenjtë, sytë i drejtonin andej nga ishte Tomorri duke i bërë një lutje sipas zakonit pellazgjik.
Duket sikur vetë Krijuesi i gjithësisë ka dashur që ta krijonte selinë e Tij mbi atë majë mali. Të shenjtëronte jo vetem malin, por edhe popullin që e rrethonte. Drita që përhapej prej tij të shkonte kudo ku ishte fryma njerëzore.
Besimi pellazgjik për Zotin ka qenë një përsosmëri ndërmjet arësyes dhe besimit. Njerëzit edhe në ditet tona i drejtohen majës së shenjtë me një qendrim adhurues, drejt në këmbë, ashtu siç mund te bisedojnë dy veta. I pari sigurisht është njeriu i cili fillon me lutjen: “O Zot!” Më pas vazhdon lutja duke treguar se çfarë kërkon dhe duke treguar besim se ato për çfarë bëhet fjalë do të realizohen. Mbas lutjes ndihet i çliruar se ato që kish ia tha asaj fuqisë hyjnore që sigurisht nuk do të vonojnë. Nuk ndihet më i vetëm. Fati i tij do të ndryshojë. Ndihet i përtërirë dhe gjithçka që i ishte rënuar nga fatkeqsitë e jetës do të ecë në udhë të mbarë. Naimi duke thënë se Tomorri është shtëpi e Zotit, thoshte para shqiptarëve dhe para botës një të vërtetë të madhe që ndoshta tek popujt e tjerë në ato kohë të mijëvjeçarit të kaluar ishte harruar.

More Naim Shqipëria (II)

Thot' Herodoti,
Në Tomor Zoti
Shtëpi qëmoti
Kishte Dodonë

Naim Frashëri

Tek qytetërimi pellazgjik janë rrënjët e kulturës botërore

Nga Kujtim Mateli - Zemra Shqiptare

Naimi është krenar që besimi i parë, mbi lëmshin e dheut, ka qenë ai pellazgjik. Duke iu referuar Herodotit na thotë se Dodona ka qenë shtëpi e Zotit. Një popull që i ka dhënë botës modelin e besimit tek Zoti është një popull që e ka orientuar njerëzimin drejt dritës. Atje në Dodonë ishte një institucion që i shërbente Zotit. Aty buronte fryma hyjnore, rrezatimi i së cilës i kapërcente kufijtë ballkanik ku jetonin pellazgët. Të parët tanë ishin njerëz besimtarë. Është krenari për një komb që drita hyjnore mbi këtë lëmsh të dheut ka rënë së pari mbi tokën pellazgjike. Kjo do të thotë se të parët tanë e meritonin këtë me përkushtimin e tyre. Nën rrezatimin e saj formuan tiparet më të arrira. Krijuesi gjithmonë i ka kryer punët e veta në mënyrë perfekte. Dërgoi në tokë jo një njeri, për ta ndjekur si model. I dërgoi njerëzimit në shembëlltyrën e vet një popull të tërë. Dhe këta ishin pellazgët. Ky model mirësie, udhë nëpër të cilën do të kalonte njerëzimi, nuk u ndoq nga popujt e tjerë. Kështu që në kufi të pellazgëve u dyndën popuj,shpirti i të cilëve,kush më shumë e kush më pak, kishte rënë në kthetrat e ligësisë. U ndesh e mira me të keqen. Trojet e Pellazgjisë u tkurren, por drita e mirësisë që ata përhapën i zbuti këta popuj dhe i futi në rrugën e qytetërimit. Kjo është sakrifica më e madhe që ka bërë ndonjë popull.
Naimi e vendos Dodonën në Tomorr, aty ku Herodoti e kishte përshkruar atë. Tomorri ishte shtëpi e Zotit kushedi se sa mijëvjeçarë para tij. Pellazgët ishin popull i përkushtuar ndaj besimit. Zoti në përfytyrimin pellazgjik ishte afër nevojave njerëzore. Ai ishte afër tyre, sigurisht në pikën më dominuese të trojeve pellazge, atje në Tomor,atje ku maja e malit prek qiellin. Tomorri shihej dhe shihet me admirim. Ajo majë mali,të cilën të parët tanë e bënë seli për Zotin,duket sikur është krijuar enkas për një gjë të tillë. Ajo prek qiellin e kaltër dhe të ngjan sikur që nga aty kalojnë për në tokë rrezet e ngrohta të diellit që të buisë bari në pranverë, pylli dhe livadhi të mbushet me gjethe e lule, të lulëzojë jeta në tokë.
Është po kjo majë mali që, kur në verë bimët kanë nevojë për ujë, mbledh retë dhe i nis për atje, ku njerezit kanë bërë një lutje. I madhërishëm në çdo stinë të vitit. Dimri e mbulon me borën e bardhë për t`i bërë shpirtrat njerëzorë të pastër dhe kjo bardhësi vazhdon dhe gjatë stinës së pranverës,ndërsa vera e mbush me lule për të përtërirë jetën.
Njerëzit, në ato kohë të lashta, ndiqnin me sy majën e malit të shenjtë gjate gjithë ditës, ndërsa ata, që për kushte gjeografike nuk mundnin ta kishin këtë fat, i shkonin pranë të paktën një herë në vit. Por, gjatë gjithë vitit, pavarësisht se nuk e shihnin majën e malit të shenjtë, sytë i drejtonin andej nga ishte Tomorri duke i bërë një lutje sipas zakonit pellazgjik.
Duket sikur vetë Krijuesi i gjithësisë ka dashur që ta krijonte selinë e Tij mbi atë majë mali. Të shenjtëronte jo vetem malin, por edhe popullin që e rrethonte. Drita që përhapej prej tij të shkonte kudo ku ishte fryma njerëzore.
Besimi pellazgjik për Zotin ka qenë një përsosmëri ndërmjet arësyes dhe besimit. Njerëzit edhe në ditet tona i drejtohen majës së shenjtë me një qendrim adhurues, drejt në këmbë, ashtu siç mund te bisedojnë dy veta. I pari sigurisht është njeriu i cili fillon me lutjen: “O Zot!” Më pas vazhdon lutja duke treguar se çfarë kërkon dhe duke treguar besim se ato për çfarë bëhet fjalë do të realizohen. Mbas lutjes ndihet i çliruar se ato që kish ia tha asaj fuqisë hyjnore që sigurisht nuk do të vonojnë. Nuk ndihet më i vetëm. Fati i tij do të ndryshojë. Ndihet i përtërirë dhe gjithçka që i ishte rënuar nga fatkeqsitë e jetës do të ecë në udhë të mbarë. Naimi duke thënë se Tomorri është shtëpi e Zotit, thoshte para shqiptarëve dhe para botës një të vërtetë të madhe që ndoshta tek popujt e tjerë në ato kohë të mijëvjeçarit të kaluar ishte harruar.

.