Isak Njuton
Isak Njuton
ISAK Njuton (1642-1727) matematikan, fizikan dhe astronom anglez
* Një mbrëmje, kur Njutoni ishte në moshën njëzetetrevjeçare ishte ulur në kopshtin e të atit dhe po mendohej. Heshtjen e natës e prishi një mollë që i ra të këmbët. Kjo e futi në mendime të thella. Hëna shkëlqente në qiell. I riu pyeti veten se si ishte e mundur që hëna nuk binte poshtë siç ra kokrra e mollës. Kjo i dha shkas që ai të zbulojë ligjin e gravitacionit.* Njutoni mbeti gjithë jetën beqar. Kur e pyeti një mik se si kishte ndodhur që ai nuk ishte martuar, ai u përgjigj:
- Nuk kam pasur asnjëherë kohë të mendoj për këtë punë.
- Si keni mundur të zbuloni sistemin e botës, - e pyetën Njutonin e madh.
- E kam zbuluar, u përgjigj ai, sepse kam menduar për të ditë e natë.* E pyetën njëherë Njutonin sesi ishte e mundur që njeriu ecën sa herë që do dhe mund të lëvizë krahët dhe duart sipas dëshirës së tij. Njutoni tha se nuk dinte ta shpjegonte.Ata pastaj e pyetën prapë.
- Po mirë, ju që njihni kaq thellë ligjin e gravitacionit të planeteve, mund të na thoni të paktën, përse ata lëvizin në një drejtim dhe jo në kundërt?
- Nuk di asgjë, - u përgjigj Njutoni, pasi ishte menduar pak si gjatë nuk di asgjë për këtë, as për shumë gjëra të tjera. Nuk mund ta merr me mend se sa e madhe është padija jonë.* Njutoni i madh nuk i donte shumë poetët. Njëherë ai i tha:
Ndaj poetëve parapëlqej këpuctarët, ata të paktën janë të dobishëm për shoqërinë.
* Perandorin e Kinës misionarët e tij e njohën me librin e Njutonit "Parimet". Ai i shfaqi mirënjohjen e tij me një letër që ia drejtonte thjesht: "Zotit Njuton, Evropë".
Dhe letra vajti në dorë të Njutonit.
Teoria e Përgjithshme e Relativitetit e Albert Einstein
Kjo teori shpjegon krijimin dhe ligjet e kozmosit në përmasa të mëdha: p.sh. se si tërheqja që i bëjnë planetët njëri-tjetrit çon drejt përkuljes së hapësirës dhe të kohës.
Përkulja a hapësirës, shkaktuar nga Toka, mban Hënën në orbitën e saj.
Forca e rëndesës ngadalëson kohën. Orërat rrahin pak më shpejtë në trapazan sesa në qilar, i cili është pranë qendrës së Tokës duke qenë kështu i futur më thellë brenda fushës së rëndesës. Në mënyrë të ngjashme, orërat rrahin më shpejtë në hapësirë sesa në tokë. Është e mundur të shtrembërosh kohë-hapësirën në atë mënyrë që një anije kozmike të mundet të udhëtojë me cilën shpejtësi të madhe të duash.Kjo teori lejon atë që i ngjan rrugëve të tjera të mundshme apo itinerare tuneli (krimbvrima) që lidhin dy pika të hapësirës. Sipas kësaj teorie intervali i matur midis dy ngjarjeve varet nga se si po lëviz ai që i vëzhgon ato. Kështu, dy vëzhgues që nuk lëvizin njësoj do të përjetojnë zgjatje të ndryshme kohë midis dy ngjarjeve të njëjta. Nëse ne udhëtojmë shpejt, koha ngadalësohet.
Kur arrijmë shpejtësinë e dritës, koha ndalon.
Në teori nëse udhëtojmë më shpejtë se drita, koha shkon prapa.
* Një mbrëmje, kur Njutoni ishte në moshën njëzetetrevjeçare ishte ulur në kopshtin e të atit dhe po mendohej. Heshtjen e natës e prishi një mollë që i ra të këmbët. Kjo e futi në mendime të thella. Hëna shkëlqente në qiell. I riu pyeti veten se si ishte e mundur që hëna nuk binte poshtë siç ra kokrra e mollës. Kjo i dha shkas që ai të zbulojë ligjin e gravitacionit.* Njutoni mbeti gjithë jetën beqar. Kur e pyeti një mik se si kishte ndodhur që ai nuk ishte martuar, ai u përgjigj:
- Nuk kam pasur asnjëherë kohë të mendoj për këtë punë.
- Si keni mundur të zbuloni sistemin e botës, - e pyetën Njutonin e madh.
- E kam zbuluar, u përgjigj ai, sepse kam menduar për të ditë e natë.* E pyetën njëherë Njutonin sesi ishte e mundur që njeriu ecën sa herë që do dhe mund të lëvizë krahët dhe duart sipas dëshirës së tij. Njutoni tha se nuk dinte ta shpjegonte.Ata pastaj e pyetën prapë.
- Po mirë, ju që njihni kaq thellë ligjin e gravitacionit të planeteve, mund të na thoni të paktën, përse ata lëvizin në një drejtim dhe jo në kundërt?
- Nuk di asgjë, - u përgjigj Njutoni, pasi ishte menduar pak si gjatë nuk di asgjë për këtë, as për shumë gjëra të tjera. Nuk mund ta merr me mend se sa e madhe është padija jonë.* Njutoni i madh nuk i donte shumë poetët. Njëherë ai i tha:
Ndaj poetëve parapëlqej këpuctarët, ata të paktën janë të dobishëm për shoqërinë.
* Perandorin e Kinës misionarët e tij e njohën me librin e Njutonit "Parimet". Ai i shfaqi mirënjohjen e tij me një letër që ia drejtonte thjesht: "Zotit Njuton, Evropë".
Dhe letra vajti në dorë të Njutonit.
Teoria e Përgjithshme e Relativitetit e Albert Einstein
Kjo teori shpjegon krijimin dhe ligjet e kozmosit në përmasa të mëdha: p.sh. se si tërheqja që i bëjnë planetët njëri-tjetrit çon drejt përkuljes së hapësirës dhe të kohës.
Përkulja a hapësirës, shkaktuar nga Toka, mban Hënën në orbitën e saj.
Forca e rëndesës ngadalëson kohën. Orërat rrahin pak më shpejtë në trapazan sesa në qilar, i cili është pranë qendrës së Tokës duke qenë kështu i futur më thellë brenda fushës së rëndesës. Në mënyrë të ngjashme, orërat rrahin më shpejtë në hapësirë sesa në tokë. Është e mundur të shtrembërosh kohë-hapësirën në atë mënyrë që një anije kozmike të mundet të udhëtojë me cilën shpejtësi të madhe të duash.Kjo teori lejon atë që i ngjan rrugëve të tjera të mundshme apo itinerare tuneli (krimbvrima) që lidhin dy pika të hapësirës. Sipas kësaj teorie intervali i matur midis dy ngjarjeve varet nga se si po lëviz ai që i vëzhgon ato. Kështu, dy vëzhgues që nuk lëvizin njësoj do të përjetojnë zgjatje të ndryshme kohë midis dy ngjarjeve të njëjta. Nëse ne udhëtojmë shpejt, koha ngadalësohet.
Kur arrijmë shpejtësinë e dritës, koha ndalon.
Në teori nëse udhëtojmë më shpejtë se drita, koha shkon prapa.
No.i.d- Legjend
- Numri i postimeve : 2728
PIKE : 4556
Popullariteti : 82
Data e regjistrimit : 26/06/2010
Mosha : 31
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi