Njëzetepesë krimet më të mëdha të shekullit...

Revista “TIME” ka përgatitur listën e krimeve më famëkeq të shekullit të kaluar. Në këtë listë nuk janë përfshirë vrasjet politike, as vrasjet masive apo rastet e gjenocidit. Sigurisht që ato janë krime të tmerrshme dhe mëkate të rënda. Por ato janë akte të kryera me ndërgjegje për të arritur një qëllim të caktuar. Një ndër krimet e para të tmerrshme të listuara nga revista “Time” është rrëmbimi i djalit 20 muajsh të aviatorit Charles Lindbergh, hero i madh amerikan, i cili kishte fluturuar vetëm mbi oqeanin Atlantik. Gjyqi i autorit, Bruno Richard Hauptmann, një ish-i dënuar, zgjati për më shumë se katër vite. Ky krim pasohet nga krime të tjera po aq të tmerrshme siç është skandali “Fatty Arbuckle”, ku një aktor obez i filmave komikë vret në mënyrë të tmerrshme një aktore të re. Një histori tjetër e hidhur hollivudiane është dhe vrasja e aktores së re Elizabeth Short, e mbiquajtur “Black Dahlia”. Ajo u vra në rrethana misterioze dhe vrasësit e saj nuk janë zbuluar as sot e kësaj dite. E tillë është çështja “Lana Turner”. E cilësuar si “mbretëresha” e Hollivudit për dy dekada, Lana Turner u përfshi në një marrëdhënie shumë të zhurmshme me Johnny Stompanatto. Pas një zënke në shtëpi, ajo njoftoi policinë se vajza e saj 14- vjeçare e tronditur e kishte qëlluar atë me thikë. Por pak vetë besuan se s’kishte qenë ajo që i kishte ngulur thikën partnerit të saj të dhunshëm. Edhe vrasja e aktores dhe bashkëshortes së regjisorit Roman Polanski ka qenë një prej ngjarjeve më të rënda dhe të përfolura për shumë kohë. Ajo u vra nga një bandë prej katër vetash, teksa ishte në shtëpinë e saj me katër miq, të cilët gjithashtu gjetën vdekjen. Një ditë më pas në të njëjtën mënyrë kjo bandë vrau dhe menaxherin e supermarketëve “Leno LeBianaca” dhe gruan e tij. Autoritet arrestuan pas pesë muajsh Charles Manson dhe të ashtuquajturën “Familja”. Bëhej fjalë për një kult të frikshëm që kontrollonte mendjen e anëtarëve dhe vriste këdo që i dukej si kërcënim. Krimet e shekullit, të përpiluara nga revista “TIME”, shtrihen në pjesën më të dobët e më të papërcaktuar të shpirtit; prek pjesën e pandërgjegjshme, ku gjithë llojet e emocioneve shkrihen me njëri-tjetrin. Mëshira dhe zilia, dëshira dhe frika janë të përfshira në këto krime. Këto përçarje të jetës së zakonshme duhet të jenë në gjendje të funksionojnë si një mënyrë për të vënë rregull në mendimet tona të trembura, të bëhen mësim për të ardhmen.

1. Rrëmbimi “Lindbergh”, 1932
Në vitin 1932 rrëmbimi i një fëmije tronditi Nju Xhersin. Nuk bëhej fjalë për një fëmijë dosido, por për djalin 20 muajsh të aviatorit Charles Lindbergh, heroi i madh amerikan, i cili pesë vite më përpara kishte fluturuar vetëm mbi oqeanin Atlantik. Trupi i fëmijës u gjet pas disa muajsh anash rrugës. Gjyqi i autorit, Bruno Richard Hauptmann, një ish-i dënuar, zgjati për më shumë se katër vite.

2. Grabitja e “Mona Lizës”, 1911
Më 20 gusht 1911, hapësira që kryevepra botërore zinte në muret e Luvrit u gjet e zbrazët. Vjedhja tronditi gjithë Francën. Kufijtë e vendit u mbyllën, administratorët e muzeut u pezulluan të gjithë nga puna dhe “armiqtë” e artit tradicional dyshoheshin të gjithë për qëllime të liga. Pas katër vitesh, piktura iu kthye sërish muzeut dhe grabitësi i saj, italiani Vincenzo Periugia, u arrestua pasi ishte përpjekur ta shiste atë në Itali.

3. Njeriu majmun, 1912
Antropologu Charles Dawson gjeti në Angli eshtrat e një krijese që dukej se kishte cilësi njeriu dhe majmuni. Sipas të dhënave të para, kjo krijesë datonte 375 mijë vite para. Por kur këto kocka u analizuan në vitin 1953, rezultoi se bëhej fjalë për një orangutang 10-vjeçar dhe se në kockat e tij ishte aplikuar një lloj lënde kimike që ta bënte të dukej si i vjetër.

4. Skandali “Fatty Arbuckle”, 1920
Gjatë një feste në vitin 1920 në San Francisko, një aktor komik, “Fatty Arbuckle”, vret një aktore të re, ndërsa e përdhunoi me forcë. Autori ishte Roscoe “Fatty” Arbuckle, aktori i parë i filmit që është paguar me shifrën 1 milionë dollarë. Filmat e tij u ndaluan që të shfaqeshin në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe në Britaninë e Madhe. Disa njerëz madje, kërkuan që ai të ekzekutohej.

5. “Black Dahlia”, 1947
Vrasja e Elizabeth Short, e cila është bërë subjekt i shumë romaneve dhe filmave, ka ndodhur në periudhën pas luftës në Los Anxhelos dhe është një shenjë paralajmërimi për rrezikun në qytetet e mëdha. Autori i vrasjes së aktores së re 22-vjeçare, e cila ishte vendosur në Kaliforni për t’u bërë e famshme, nuk u zbulua kurrë. “Black Dahlia” ka shërbyer si frymëzim për shumë romane dhe filma.

6. “The brinks job”, 1950
Një bandë prej 11 personash vendosën të grabisnin firmën legjendare të sigurimeve private “Brinks”. Ata arritën të vidhnin rreth 1.2 milionë dollarë në kesh dhe 1.5 milionë në çeqe. Policia kreu hetime dhe nuk arriti t’i gjente deri sa anëtarët e bandës rrëfyen vetë krimin për shkak të kontradiktave me njëri tjetrin. Në vitin 1957 pjesa më e madhe e bandës gjendeshin pas hekurave të burgut, por paratë nuk u gjetën asnjëherë.

7. Çështja “Lana Turner”, 1958
E cilësuar si “mbretëresha” e Hollivudit për dy dekada, Lana Turner u përfshi në një marrëdhënie shumë të zhurmshme me Johnny Stompanatto. Pas një zënke në shtëpi, ajo njoftoi policinë se vajza e saj 14- vjeçare e tronditur e kishte qëlluar atë me thikë. Por pak vetë besuan se s’kishte qenë ajo që i kishte ngulur thikën partnerit të saj të dhunshëm.

8. Grabitja e trenit, 1963
15 hajdutë, të cilët grabitën mallra me një vleftë prej 7 milionë dollarësh në trenin ndërmjet Glasgout dhe Londrës, u cilësuan si heronj nga populli. Ky rast ka mbetur në mendjen e njerëzve për shkak të aventurave të mëtejshme të njërit prej anëtarëve të bandës, Ronnie Biggs. Arratisja e tij prej burgu dhe shmangia që arriti t’i bënte drejtësisë për shumë vite ishin objekt i vazhdueshëm i gazetave britanike.

9. Richard Speck, 1966
Një i armatosur hyn në një konvikt vajzash në Çikago dhe i vret të gjitha një e nga një. Keqbërësi, Richard Speck kishte një tatuazh në krah, ku shkruhej “I lindur për të ngjallur ferrin”. E gjithë kjo masakër ndodhi në Çikago, natën e 14 korrikut, 1966. I dënuar me njëqind vite heqje lirie, Speck vdiq në vitin 1991. Askush nuk e tërhoqi trupin e tij, i cili u dogj dhe hiri u shpërnda nga era.

10. Vrasjet “Tate-Labianca”, 1969
Një bandë prej katër vetash vranë në mënyrë brutale aktoren Sharon Tate, e martuar me Roman Polanskin, katër miq të saj dhe djalin e kopshtarit. Një ditë më pas në të njëjtën mënyrë kjo bandë vrau dhe menaxherin e supermarketëve “Leno LeBianaca” dhe gruan e tij. Autoritet arrestuan pas pesë muajsh Charles Manson dhe të ashtuquajturën “Familja”. Bëhej fjalë për një kult të frikshëm që kontrollonte mendjen e anëtarëve dhe vriste këdo që i dukej si kërcënim.

11. Rrëmbimi i Patty Hearst, 1974
Patricia Hearst ishte mbesa e manjatit të gazetave, Ëilliam Randolph Hearst, frymëzimi për filmin therës të Orson Ëell, “Citizen Kane”. Trashëgimtarja 19-vjeçare u rrëmbye nga një grup revolucionarësh, por një muaj më vonë ajo u shfaq në kamera teksa u ndihmonte atyre në vjedhjen e një banke. Ajo kreu vetëm 22 muaj burgim me urdhër të presidentit të atëhershëm Jimmy Carter.

12. Djali i Semit, 1977
Vrasësi “Djali i Semit” sulmoi një çift, duke vrarë fillimisht vajzën, e më pas duke verbuar partnerin e saj. Policia zbuloi se bëhej fjalë për një 24-vjeçar, i cili kishte vrarë gjashtë persona të tjerë e plagosur shtatë. Vrasësi e quante veten “Djali i Semit” në letrat e tij, të cilat flisnin për “Babain Sam” si një njeri që pinte gjak. “Djali i Semit” u shpreh se ekzekutonte urdhrat e djallit, kur ra në duart e policisë.

13. John Wayane Gacy, 1978
Policia në dhjetor të vitit 1978 zbuloi poshtë garazhit të John Wayane Gacy, i cili vishej si kloun për të zbavitur fëmijët, 28 kufoma djemsh e vajzash të reja. Gacy tha se ishin dhe katër fëmijë të tjerë, të cilët i kishte hedhur në lumë. Në fund të vitit policia e kishte kthyer përmbys shtëpinë e tij duke kryer kërkime. Jurisë nuk iu desh më shumë se një orë për të arritur në një vendim të përbashkët, që ishte ai me vdekje.

14. Ted Bundy, 1978
I pashëm, me kulturë dhe tërheqës, Ted Bundy i mbyste viktimat e tij, u priste kokën dhe flinte me kufomat deri sa ato fillonin e mbanin erë. Ai u dënua në vitin 1989 me vdekje, në Florida, pasi kishte rrëfyer se kishte kryer 30 vrasje. Një teori ishte se ai e kishte kryer vrasjen e parë në moshën 14-vjeçare, por Bundy, i cili ishte diplomuar për drejtësi, nuk e pohoi kurrë një fakt të tillë.

15. Grabitja më e madhe e artit, 1990
Në vitin 1990 dy burra të veshur si policë hynë në muzeun e Bostonit, ku vodhën vepra arti me vleftë 300 milionë dollarë. Ajo konsiderohet si vjedhja më e madhe e veprave të artit në SHBA dhe asnjë prej tyre nuk është gjetur akoma. Në 17 vitet që kanë kaluar që nga nata e vjedhjes së madhe mund pikturat zor se janë parë gjëkundi, duke qenë se ato nuk mund të shiten në treg të hapur dhe as nuk mund të ekspozohen gjëkundi.

16. Jeffery Dahmer, 1991
Mbiemri i tij është sinonim i “përbindëshit”. Kishte mani ishte të burgoste të rinj në shtëpi. Edhe pse shumë prej pengjeve janë përpjekur të largohen, pa rezultat. Ai ruante pjesë të trupave të viktimave në vaskë dhe më pas i hante ato. Krimet e tij ngjallën frikë dhe dyshime në lidhje me kanibalizmin, seksualitetin, klasën shoqërore dhe racën. Ai u dënua 100 vite burg, por u vra nga shoku i qelisë në vitin ‘94.

17. Çështja O.J. Simpson, 1994
I dyshuar për vrasjen e Nicole Brown dhe Ron Goldman më 12 qershor, 1994. Në gjyqin e parë është shfajësuar, në gjyqin e dytë çështja është pezulluar. Askush nuk është shpallur fajtorë për vrasjen e tmerrshme hollivudiane. Çështja kthehet në vëmendjen e mediave sa herë O.J.Simpson vendos se është momenti që ai të jetë sërish në qendër të vëmendjes duke publikuar libra kujtimesh.

18. Kolapsi i bandës “Baring”, 1995
“Baring ishte banka më e vjetër e investimeve në Britani, dhe mes klientëve kishte dhe vetë mbretëreshën. Ajo punësoi të rinj, mes tyre ishte dhe Nick Leeson, i cili investoi në tregun japonez, duke humbur 1 miliardë dollarë. Sigurisht që banka falimentoi në mars të atij viti dhe u ble nga kompania financiare holandeze “ING” për një pound britanik. Leeson u arratis, por u ekstradua më vonë nga Singapori ku qëndroi gjashtë vite e gjysëm në burg për mashtrim.

19. Vrasja me bomba nga posta, 1996
Tek Kazynski vrau tre njerëz dhe plagosi 22 me bombat që dërgonte me postë. Ai arriti të fusë një bombë në linjën ajrore amerikane “American Airlines Flight” në fluturimin nga Çikago në Uashington D.C. Bomba shpërtheu, por nuk shkaktoi dëme të mëdha sepse në të kundërt avioni “Boeing 747” mund të ishte përballur me një tragjedi. Historia e krijuesit të bombave mori fund, kur vëllai i tij e dorëzoi tek autoritetet.

20. Vrasja e Jonbenet Ramsey, 1996
Jonbenet, 6-vjeçarja konkurrente në konkursin e bukurisë u vra ditën e Krishtlindjeve dhe deri më sot asnjë i dyshuar nuk është arrestuar, me gjithë rrëfimin e mësuesit John Mark Karr. Për vite me radhë, vëzhgues të segmenteve të gjera në publik, kanë pohuar dyshimet se familja e pasur JonBenet kishte lidhje në një mënyrë a tjetër me vdekjen e vogëlushes, veçanërisht nëna e saj Patsy. Këto dyshim s’janë vërtetuar asnjëherë.

21. Vrasja e Giani Versace-s, 1997
Andreë Cunanan kishte planifikuar të vriste pesë persona në tre muaj. Dy të parët ishin dy ish-të dashurit e tij. Më pas ai vrau stilistin e famshëm Giani Versace në Majami. Nga ato që dihen, Cunanan-it i pëlqente të shpenzonte para që nuk ishin të tijat dhe të drogohej. Pas vrasjeve, 27-vjeçari homoseksual me AIDS vrau veten në një barkë të braktisur dy milje nga vendngjarja e krimit të fundit.

22. Dashuria e ndaluar e Mary Kay Letourneau, 1998
Çfarë i ndodh një gruaje kur gjen dashurinë e jetës dhe zbulon se është vetëm një fëmijë? Por kur gruaja është mësuesja e tij? Mësuesja amerikane Mary Kay Letourneau e njohur Vili Fualaau, kur ishte mësuesja e tij e klasës së dytë. Sidoqoftë, ajo nuk iu afrua atij deri sa Fualaau arriti në klasë të gjashtë. Nënë e katër fëmijëve, ajo mbeti shtatzënë dhe me nxënësin e saj minoren e gjithashtu përfundoi në burg për përdhunim.

23. Masakra e gjimnazin “Columbine”, 1999
Sulmet në shkolla ishin problem para 20 prillit 1999, por Dylan Klebold dhe Eric Harris duhet të kryenin sulmin e tyre në gjimnazin, ku ishin dhe nxënës. Ata vranë 12 nxënës dhe plagosën 24. Më në fund vranë veten në një dramë që u transmetua drejtpërsëdrejti në televizor. Numri i të vrarëve nuk ishte 250, aq sa ata kishin shpresuar, por ishte i mjaftueshëm për ta bërë këtë një prej incidenteve më të tmerrshëm në histori.

24. Saga e trishtuar e Andrea Yates, 2001
Andrea Yates është akuzuar se ka mbytur katër djemtë dhe vajzën foshnjë në vaskën e shtëpisë, në shenjë hakmarrje për zbrazëtinë e jetës së saj me babanë e tyre, Randy. Yates i ka pranuar vrasjet dhe për të janë zhvilluar dy gjyqe. I pari e ka hodhi poshtë gjendjen e çrregullt mendore si justifikim dhe e dënoi me burg të përjetshëm. Por në gjyqin e dytë ajo nuk u shpall fajtore për shkak të gjendjes së saj mendore. Tani ajo ndodhet në psikiatri.

25.Grabitja e “The scream”, 2006
Piktura “The scream” e Eduard Munch është grabitur nga muzeu që mban emrin e tij në Oslo, Norvegji më 22 gusht të vitit 2004. Burra të armatosur hynë në muze dhe grabitën “Madonën”. Në pak kohë, të dy hajdutët u arrestuan dhe u burgosën. Një teori është se vjedhja ishte planifikuar për të shmangur vëmendjen e policisë nga hetimi i një grabitjeje banke, në të cilën mbeti i vdekur roja i bankës. Sidoqoftë, pikturat u kthyen në vendin e tyre.