Shqipja NË PozitËn E GjuhËve

Xhoana M. Perkaj

Aroma ekzotike e shqipes


Këto gjëra më ranë ndër mend këto ditë duke menduar për faktin se në Podgoricë, në një universitet privat, në Institutin e Gjuhëve të Huaja, ka startuar kursi i gjuhës shqipe si lëndë zgjedhëse. Ishte fjala për vijuesit sllavofonë, mbi 20 veta. Për një mes të vogël dhe për një gjuhë të vogël, numër i papritur. në një shtet ku përqindja e pakicës shqiptare bie çdo ditë dhe ku, përveç kësaj, shqipja nuk ka arritur të bëhet intrigante as në rrafshin intelektual.

Aroma e gjuhës origjinale

Mel Gibsoni xhiron Passsion of the Christ në gjuhët e kohës dhe trevës origjinale- arameisht dhe latinisht. Fakti se James Caviezel si Krishti në këtë film e flet gjuhën e njëjtë të cilën e ka folur edhe Krishti historik para 2000 vitesh, e bën veprën shumë më valide. Sepse, a mund të paramendohet Krishti i cili flet anglisht. Ose, ushtari romak i cili nuk flet latinisht.
Këto gjëra më ranë ndër mend këto ditë duke menduar për faktin se në Podgoricë, në një universitet privat, në Institutin e Gjuhëve të Huaja, ka startuar kursi i gjuhës shqipe si landë zgjedhëse. Ishte fjala për vijuesit sllavofonë, mbi 20 veta. Për një mes të vogël dhe për një gjuhë të vogël, numër i papritur. në një shtet ku përqindja e pakicës shqiptare bie çdo ditë dhe ku, përveç kësaj, shqipja nuk ka arritur të bëhet intrigante as në rrafshin intelektual.
Pse shqipja nuk duket atraktive për tu mësuar jashtë korpusit shqipfolës. Arsyet nuk janë të pazbërthyeshme. Shqipja nuk është në pozitën e gjuhëve siç janë greqishtja ose latinishtja, nga të cilat është ndërtuar civilizimi klasik. Po ashtu, nuk është as në pozitën e anglishtës, gjermanishtes ose cilës do gjuhë tjetër moderne, e cila është e madhe si për nga numri i pjesëtarëve që e flasin, ashtu edhe për nga vendi i saj në kulturën botërore. Gjuha shqipe është një gjuhë ekzotike, mezi e mbijetuar në një kënd të izoluar të botës siç është Gadishulli Ilirik. Ilirishtja, e, pastaj edhe shqipja janë konsideruar nga bashkëkohasit si gjuhë barinjsh dhe bujqish.

Arsyeja pragmatike

Është e qartë se shqipja sot zgjon interesim në rend të parë për shkaqe pragmatike ekonomike. Deri në fund të vitit të gjithë nga rajoni do të udhëtojmë pa viza nëpër Europë. Edhe ndonjë vit, të gjithë do të jemi në BE. Përveç arsyes prgmatike, dua të mendoj se, me kohë do të vie edhe një arsye tjetër, ajo metafizike. “Art for art sake”, ose shqipja të mësohet nga të huajt nga shkaqet e njëjta nga të cilat mësohet p.sh. frengjishtja ose italishtja- shkaqe që kanë të bëjnë me estetikën e gjuhës.